Wat is het verschil tussen fruitvliegjes en rouwvliegjes?

Kleine zwarte vliegjes in huis zorgen vaak voor verwarring: zijn het fruitvliegjes of rouwvliegjes? Hoewel ze op het eerste gezicht op elkaar lijken, verschillen ze sterk in leefomgeving, gedrag en bestrijding. In dit artikel lees je hoe je het verschil snel herkent, wat de oorzaken zijn en hoe je elk type effectief aanpakt.

Waarom het herkennen belangrijk is

Fruitvliegjes en rouwvliegjes bestrijden vragen om een totaal andere aanpak. Waar fruitvliegjes vooral een hygiënisch probleem vormen in de keuken, richten rouwvliegjes schade aan bij kamerplanten. Door het verschil te herkennen, voorkom je dat je verkeerde maatregelen neemt en kun je het probleem sneller oplossen.

Overzicht van de belangrijkste verschillen

Kenmerk	Fruitvliegje	Rouwvliegje
Latijnse naam	Drosophila melanogaster	Bradysia spp. (Sciaridae)
Lengte	2–3 mm	2–4 mm
Kleur en bouw	Lichtbruin met rode ogen, compact lichaam	Zwart of donkergrijs, slank met lange poten en antennes
Waar te vinden	Boven fruit, afval of gootsteen	Op of boven vochtige potgrond bij kamerplanten
Vlieggedrag	Snel en schokkerig	Langzaam, vaak lopend over de grond
Seizoen binnenshuis	Vooral zomer en nazomer	Het hele jaar door bij vochtige grond
Larven	Witte maden in rottend fruit	Slanke witte larven met zwart kopje in potgrond
Schade	Hygiënisch probleem, voedselbederf	Wortelschade, groeivertraging bij planten
Bestrijding	Hygiëne, lokvallen, voedsel afdekken	Grond laten opdrogen, aaltjes, plakstrips

De grootste verschillen

• Zie je vliegjes rond potgrond? Dan zijn het vrijwel zeker rouwvliegjes. Fruitvliegjes blijven in de keuken.
• Rouwvliegjes zie je het hele jaar, fruitvliegjes vrijwel alleen in de zomer en nazomer.
• Fruitvliegjes hebben rode ogen, rouwvliegjes hebben dit niet.

Uiterlijke kenmerken en gedrag

Fruitvliegjes

Fruitvliegjes zijn lichtbruin tot geelbruin, vaak met opvallende rode ogen en een compact lijfje. Je ziet ze vooral snel bewegend boven rijpend fruit, afval of natte plekken in de keuken. In rust houden ze de vleugels plat naar achteren.

Rouwvliegjes

Rouwvliegjes zijn donkergrijs tot zwart met lange poten en antennes en een slank lichaam. Ze lopen traag over vochtige potgrond en vliegen langzaam omhoog als je planten of de aarde beweegt. De vleugels zijn dakvormig als ze zitten.

Levenscyclus

Fruitvliegjes:

• Eieren worden gelegd op gistend fruit of afval.
• Larven voeden zich met gisten en verpoppen binnen enkele dagen.
• Volwassen vliegjes leven 1–2 weken en planten zich snel voort.

Rouwvliegjes:

• Eieren worden gelegd in vochtige potgrond.
• Larven eten schimmels en wortels en verpoppen na 2–3 weken.
• Volwassen vliegjes leven 5–10 dagen en leggen nieuwe eieren in de grond.

Tip: lees alles over hoe lang rouwvliegjes leven.

Verschillen in schade en overlast

• Fruitvliegjes zorgen voor een sneller bederf en het schimmelen van fruit en groente. Je krijgt een zure geur bij afval, opeenhopingen van vliegjes bij de gootsteen of afvalbak en larven die zichtbaar zijn in beschimmeld fruit.
  • Goed om te weten: fruitvliegjes veroorzaken vooral hygiënische problemen. Ze verspreiden bacteriën via voedselresten en verminderen het plezier en de veiligheid in de keuken.
• Rouwvliegjes zorgen voor een groeistilstand bij kamerplanten. De bladeren worden geel of slap, ondanks dat je wel water geeft. Doorzichtige larven met een zwart kopje leven in de bovenste laag potgrond, zij veroorzaken wortelschade. Een goede natuurlijke bestrijding van rouwvliegjes is belangrijk.
  • Goed om te weten: rouwvliegjes zijn vooral schadelijk voor kamerplanten. Jonge planten en stekken kunnen verzwakken en afsterven door schade aan de wortels.

Fruitvliegjes voorkomen en bestrijden

Met eenvoudige maatregelen kun je fruitvliegjes snel voorkomen en bestrijden:

• Bewaar rijpend fruit en zoete producten afgedekt of in de koelkast.
• Maak je aanrecht, gootsteen en afvalbak dagelijks schoon en droog.
• Plaats een lokval met appelazijn en een druppel afwasmiddel of gebruik een speciale fruitvliegjesval.
• Reinig lege flessen en blikjes en sluit deze goed af om restsuikers te vermijden.
• Gooi groente- en fruitafval regelmatig weg en gebruik een goed afsluitbare afvalbak.

Rouwvliegjes voorkomen en bestrijden

Met de juiste aanpak voorkom en beperk je schade door rouwvliegjes aan kamerplanten:

• Laat de bovenste laag potgrond ten minste één of twee centimeter opdrogen tussen het water geven.
• Plaats gele plakplaten rond de potten om volwassen vliegjes af te vangen.
• Voorkom stilstaand water in schotels onder planten en doseer de watergift zorgvuldig.
• Gebruik aaltjes om de larven biologisch te bestrijden volgens de aanwijzingen op de verpakking.
• Breng een laagje gewassen zand of fijne kiezel aan op de potgrond zodat vliegjes minder makkelijk eitjes kunnen leggen.
• Controleer nieuwe planten en potgrond op larven voordat je ze in huis zet en verpot zo nodig in schone grond.

Meer weten? Lees alles over het biologisch bestrijden van rouwvliegjes.

Veelgemaakte fouten bij herkennen en bestrijden

• Het verwarren van de soorten kan nadelige gevolgen hebben. Bijvoorbeeld wanneer je azijnvallen gebruikt tegen rouwvliegjes of aaltjes inzet tegen fruitvliegjes. Hiermee schiet je uiteindelijk niets op.
• Een andere fout is de kamerplanten te veel water geven, waarmee je de omstandigheden voor rouwvliegjes verbeterd. Dit resulteert in een grotere plaag.
• Zorg er voor dat je niet alleen volwassen vliegen weghaalt zonder de bron van de plaag (voedselresten of natte potgrond) aan te pakken. Anders blijft de plaag zich herhalen.
• Let erop dat je nieuwe planten niet direct bij je bestaande planten zetten zonder inspectie. Doe je dat wel, dan kunnen eventuele rouwvliegjes snel verspreiden.

Veelgestelde vragen