Hoe stek je een vijgenboom?

De vijgenboom (Ficus carica) is een prachtige fruitboom met mediterrane oorsprong, die zich ook in Nederland goed thuis voelt. De plant wordt gewaardeerd om zijn kenmerkende, handvormige bladeren en de heerlijke, eetbare vruchten die in warme zomers rijkelijk kunnen verschijnen. Een volwassen vijgenboom kan bovendien een decoratieve toevoeging zijn aan zowel de volle grond als aan een grote kuip op het terras.

Waarom een vijg stekken?

Stekken is een laagdrempelige en effectieve manier om zelf nieuwe vijgenplanten te kweken, bijvoorbeeld van een bestaande boom in je tuin of van een ras dat goed bevalt. Het voordeel van stekken is dat je genetisch identieke klonen krijgt, met behoud van vruchteigenschappen. In dit artikel leggen we je uit wanneer en hoe je het beste kunt stekken, welke materialen je nodig hebt, en hoe je veelvoorkomende fouten voorkomt.

Wanneer kun je een vijgenboom stekken?

De beste periode om te stekken hangt af van de methode. Houtachtige stekken neem je idealiter in de late winter of het vroege voorjaar (januari tot maart), wanneer de sapstroom weer op gang komt, maar de boom nog in rust is. Een alternatieve periode is oktober-november.

Voor groene of jonge stekken is de vroege zomer het beste moment, wanneer de nieuwe groei net begint te verhouten.

Een derde techniek, luchtlagen of afleggen met een zakje grond, wordt toegepast in het voorjaar of de vroege zomer. Elke methode heeft zijn voor- en nadelen, afhankelijk van je ervaring, het weer en de locatie.

Welke soorten stekken zijn er?

Er zijn meerdere manieren om een vijgenboom te stekken. Hieronder bespreken we drie veelgebruikte technieken.

1. Houtachtige stekken in aarde of water (klassieke methode)

Wanneer: februari-maart of oktober-november.

Hoe:

• Neem stevige, gezonde takken van 15-25 cm lang.
• Snijd schuin net onder een knop en recht boven een knop.
• Laat de wond enkele uren drogen om rotting te voorkomen.
• Verwijder de onderste bladeren, laat alleen 1-2 bovenste zitten.
• Steek in luchtige potgrond of zet in een glas water.
• Zet de stek op een lichte, warme plek uit de zon.
• Dek af met een plastic zakje of doorzichtig kapje voor een hoge luchtvochtigheid.
• Binnen 4 tot 6 weken ontstaan wortels.

2. Luchtlagen (afleggen met zakje grond)

Wanneer: voorjaar of vroege zomer.

Hoe:

• Kies een gezonde tak die iets dikker is.
• Maak een ringvormige wond van circa 2-3 cm breed door alleen de bast te verwijderen.
• Breng eventueel wortelhormoon aan op de wond.
• Wikkel de wond in met vochtig mos of luchtige potgrond.
• Sluit af met een doorzichtig plastic zakje of folie, boven- en onderaan vastgemaakt met tape of binddraad.
• Controleer regelmatig op vochtigheid.
• Wanneer zich wortels vormen, knip je de tak onder de beworteling af en plant je deze in een pot.

Deze methode heeft een hoog slagingspercentage omdat de stek tijdens het proces verbonden blijft met de moederplant.

3. Jonge (zachte) stekken

Wanneer: mei-juni.

Hoe:

• Neem een jonge, nog deels groene scheut van 10-15 cm lang.
• Snij onder een knop en verwijder de onderste bladeren.
• Dip eventueel in stekpoeder.
• Steek in vochtige stekgrond en dek af met plastic.
• Zet op een warme plek uit direct zonlicht.
• Binnen 2-4 weken ontstaan wortels.

Tips:

• Stekpoeder versnelt wortelvorming, maar is niet strikt noodzakelijk.
• Laat de stek na wortelvorming wennen aan buitenlucht om schimmel te voorkomen.

Benodigdheden

Voor alle methoden heb je ongeveer de volgende materialen nodig:

• Een scherpe, schone snoeischaar of mes
• Potjes met luchtige, goed doorlatende potgrond of stekgrond
• Stekpoeder (optioneel)
• Plastic zakjes, doorzichtige folie of een doorzichtig kapje
• Mos of kokosvezel (voor luchtlagen)
• Labeltjes om stekken te markeren
• Water voor bevochtiging

Praktische samenvatting van de klassieke methode

De houtachtige stek in potgrond is de meest gebruikte techniek. Zo pas je het toe:

1. Selecteer een tak: van ongeveer 20-25 cm met minimaal twee knoppen.
2. Snij schuin af onder een knop en recht boven een knop.
3. Laat de wond enkele uren drogen.
4. Plaats in vochtige, luchtige potgrond of in een glas water.
5. Zet de stek warm en licht, uit direct zonlicht.
6. Gebruik een plastic zakje om de luchtvochtigheid hoog te houden.
7. Controleer na 4-6 weken op wortelvorming.

Deze methode is eenvoudig en effectief, ook voor beginnende tuiniers.

Veelvoorkomende fouten

• Stekken nemen in de verkeerde periode. Stekken die te vroeg in het voorjaar of te laat in het najaar genomen worden, hebben minder kans om te wortelen door ongunstige temperatuur- en lichtomstandigheden.
• Gebruik van te natte of slecht doorlatende grond. Te veel water zorgt voor rottende stekken. Gebruik daarom luchtige, goed doorlatende potgrond en controleer of de pot drainagegaten heeft.
• Geen afdekking gebruiken. Zonder plastic kap of zakje droogt de lucht rond de stek snel uit, wat wortelvorming bemoeilijkt. Hoge luchtvochtigheid stimuleert een gezonde ontwikkeling.
• Stekken te donker of te koud plaatsen. Licht en warmte zijn essentieel. Plaats stekken op een warme, lichte plek uit de directe zon. Te donkere of koude omstandigheden vertragen of stoppen het wortelproces.
• Potjes zonder afvoergaten gebruiken. Water dat zich ophoopt onderin de pot kan leiden tot wortelrot. Zorg altijd voor goede drainage.
• Te snel willen controleren. Het vroegtijdig lostrekken van stekken om te kijken of er wortels zijn, kan jonge wortels beschadigen. Wacht minimaal 4 weken voordat je voorzichtig controleert.

Wanneer plant je een jonge vijgenboom uit?

Zodra de stek een goed ontwikkeld wortelstelsel heeft, kan hij uitgeplant worden. Dit doe je idealiter in het late voorjaar of de vroege zomer, wanneer er geen kans meer is op nachtvorst. Kies een zonnige, beschutte plek en geef in de eerste weken regelmatig water. Zorg ook voor een mulchlaag om uitdroging te voorkomen. In koudere regio’s kun je de plant de eerste winter beschermen met vliesdoek of tijdelijk in pot houden.

Veelgestelde vragen over vijgenboom stekken