Bijen spelen een cruciale rol in de bestuiving van planten en het behoud van biodiversiteit. Veel wilde bijensoorten hebben het echter moeilijk door het verdwijnen van natuurlijke nestgelegenheid. Met een bijenhotel kun je deze nuttige insecten helpen door ze een veilige plek te bieden om eitjes te leggen en te overwinteren. In dit artikel lees je hoe je zelf een bijenhotel maakt, waar je het ophangt en hoe je voorkomt dat het gaat schimmelen.
Waarom een bijenhotel?
Een bijenhotel is bedoeld voor solitaire bijen, zoals metselbijen en behangersbijen. In tegenstelling tot honingbijen leven deze soorten alleen en maken ze geen kolonies. Een goed bijenhotel biedt hen nestgelegenheid en draagt bij aan de bestuiving van planten in je tuin.
Materialen voor een bijenhotel
Om een duurzaam en veilig bijenhotel te maken, heb je de volgende materialen nodig:
- Onbewerkt hardhout (zoals eiken of beuken), vermijd behandeld hout en zachthout zoals grenen, dat kan splinteren.
- Bamboe of rietstengels, dit is geschikt als nestgangen voor bijen.
- Boomstammetjes met geboorde gaten, let op de juiste diameter voor verschillende soorten bijen (3-10 mm).
- Leem of klei, sommige bijensoorten dichten hun nestgangen hiermee af.
- Houten kistje of frame, om alles bij elkaar te houden.
- Dakje van waterdicht materiaal, ter bescherming tegen regen.
Stappenplan voor het maken van een bijenhotel
1. Kies het juiste hout
Gebruik hardhout zoals eiken, beuken of kastanje. Zorg ervoor dat het hout droog is om schimmelvorming te voorkomen.
2. Boor nestgangen
- Gebruik boortjes van 3 tot 10 mm om gaten in het hout te boren.
- Zorg ervoor dat de binnenkant van de gaten glad is. Splinters kunnen de vleugels van bijen beschadigen. Schuur de randen met fijn schuurpapier.
- De gaten moeten minimaal 10 cm diep zijn en mogen niet door het hout heen gaan.
3. Vul het hotel met nestmateriaal
Naast geboorde houtblokken kun je bamboe- of rietstengels gebruiken. Knip deze op maat en zorg ervoor dat de uiteinden glad zijn.
4. Maak een stevig frame
Gebruik een houten kistje of bouw een frame waarin je het nestmateriaal strak plaatst.
5. Bevestig een dakje
Een schuin aflopend dakje van waterdicht materiaal beschermt tegen regen.
Waar moet je een bijenhotel ophangen?
- Zonnige, beschutte plek – Bij voorkeur op het zuiden of zuidoosten gericht.
- Minimaal 50 cm van de grond – Zo voorkom je dat vocht en schimmels het bijenhotel aantasten.
- Dicht bij bloeiende planten – Zodat bijen voldoende voedsel vinden.
- Op een stabiele achtergrond – Zorg dat het bijenhotel niet kan bewegen door wind.
Hoe voorkom je schimmel in een bijenhotel?
- Gebruik droog hout. Vers of nat hout schimmelt sneller.
- Zorg voor goede ventilatie. Maak ventilatiegaatjes in de achterkant van het bijenhotel.
- Bescherm tegen regen. Een dakje voorkomt dat het hout nat wordt.
- Vermijd vochtige plekken. Hang het bijenhotel niet in de schaduw of onder bomen.
Onderhoud van een bijenhotel
Een goed bijenhotel heeft weinig onderhoud nodig, maar controleer jaarlijks op de volgende punten:
- Verwijder schimmelige of beschadigde stengels.
- Zorg voor een schone omgeving en voorkom dat spinnen of andere insecten het hotel overnemen.
- Vervang materialen indien nodig om de nestgelegenheid optimaal te houden.
Veelgestelde vragen over bijenhotels
Welke bijen gebruiken een bijenhotel?
Vooral solitaire bijen zoals de rosse metselbij, blauwe metselbij en behangersbij maken gebruik van een bijenhotel.
Hoe groot moet een bijenhotel zijn?
Dit kan variëren, maar een formaat van 30 x 30 cm is al voldoende voor tientallen bijen.
Wanneer gebruiken bijen een bijenhotel?
Een bijenhotel wordt meestal tussen maart en september gebruikt, wanneer ze actief op zoek zijn naar nestgelegenheid.