Hoe leg je een houtwal aan?

Een houtwal is een natuurlijke afscheiding die bestaat uit een opeenstapeling van takken, stammen en struiken. Houtwallen werden vroeger vaak gebruikt als perceelafscheiding of windkering en zijn nu vooral waardevol voor biodiversiteit en landschapsbeheer. Wil je een houtwal aanleggen in je tuin of erf? In dit artikel leggen we stap voor stap uit hoe je dat doet, welke planten je kunt gebruiken en welke soorten het meeste bijdragen aan de biodiversiteit.

Wat is het verschil tussen een houtwal en een takkenwal?

Hoewel de termen soms door elkaar worden gebruikt, zijn er duidelijke verschillen:

• Houtwal: Bestaat uit een combinatie van struiken, bomen en een kern van dood hout. Een houtwal is een permanente, levende structuur die blijft groeien en zich ontwikkelt.
• Takkenwal: Een opeenstapeling van snoeihout en takken zonder levende beplanting. Een takkenwal verteert langzaam en moet regelmatig worden aangevuld.

Waarom een houtwal aanleggen?

Een houtwal heeft verschillende voordelen:

• Verhoogt de biodiversiteit: veel dieren, zoals vogels, egels, insecten en kleine zoogdieren, vinden beschutting in een houtwal.
• Beschermt tegen wind en erosie: houtwallen fungeren als natuurlijke windbrekers en beschermen de bodem tegen uitdroging en erosie.
• Functioneert als natuurlijke erfafscheiding: een houtwal is een mooie, milieuvriendelijke manier om een tuin of perceel af te bakenen.
• Recycleert snoeiafval: je kunt gesnoeide takken hergebruiken in de houtwal, wat zorgt voor een natuurlijke kringloop.

Welke planten gebruik je in een houtwal?

Voor een sterke en biodiverse houtwal kies je een mix van bomen, struiken en bodembedekkers. Dit zorgt voor een gelaagd ecosysteem waarin veel dieren zich thuis voelen.

Bomen voor een houtwal:

• Eik (Quercus robur) – Belangrijk voor insecten, vogels en schimmels.
• Hazelaar (Corylus avellana) – Geeft noten en biedt dekking voor vogels.
• Wilg (Salix sp.) – Snelle groeier, trekt veel insecten aan.
• Meidoorn (Crataegus monogyna) – Stevige struikvormige boom met bloesem en bessen voor vogels.

Struiken voor een houtwal:

• Sleedoorn (Prunus spinosa) – Belangrijk voor bestuivers en vogels.
• Lijsterbes (Sorbus aucuparia) – Levert bessen voor vogels en nectar voor bijen.
• Vlier (Sambucus nigra) – Populair bij insecten en vogels.
• Kornoelje (Cornus sanguinea) – Sterke struik die inheemse insecten aantrekt.

Bodembedekkers en kruiden:

• Braam (Rubus fruticosus) – Produceert voedsel voor dieren en biedt schuilplaatsen.
• Bosandoorn (Stachys sylvatica) – Trekt bestuivers aan en vult de houtwal mooi op.
• Gewone margriet (Leucanthemum vulgare) – Verhoogt de biodiversiteit door insecten aan te trekken.

Stappenplan voor het aanleggen van een houtwal

1. Kies een geschikte locatie. Houtwallen worden vaak langs perceelranden geplaatst of als afscheiding tussen verschillende delen van een tuin.
2. Graaf een ondiepe geul. Dit helpt om takken en stammen goed te stabiliseren en voorkomt uitdroging.
3. Plaats dikke stammen als basis. Dit vormt de ruggengraat van de houtwal en zorgt voor een stevige structuur.
4. Vul aan met takken en snoeihout. Stapel takken en houtresten in de lengte van de houtwal.
5. Plant struiken en bomen rondom de houtwal. Dit zorgt ervoor dat de houtwal zich op natuurlijke wijze kan ontwikkelen en verstevigen.
6. Laat de houtwal met rust. Na verloop van tijd zal de houtwal verteren en een waardevol ecosysteem vormen.

Belangrijke punten bij het aanleggen van een houtwal

1. Een diversiteit aan bomen en struiken is essentieel voor een gezonde houtwal.
2. Zorg dat er voldoende luchtcirculatie blijft om schimmels en verstikking te voorkomen.
3. Inheemse planten ondersteunen lokale dieren beter dan exotische soorten.
4. Een houtwal heeft minimaal onderhoud nodig, maar controleer af en toe of struiken en bomen goed groeien.

Veelgestelde vragen over houtwallen