Mulch is een laag organisch materiaal die je op de bodem aanbrengt rond planten, struiken of bomen. Het is een eenvoudige manier om je tuin te beschermen tegen uitdroging, onkruidgroei en temperatuurschommelingen. In dit artikel lees je hoe je zelf mulch maakt, welke materialen je kunt gebruiken en waar je op moet letten.
- Voordelen van mulch
- Welke materialen kun je gebruiken voor zelfgemaakte mulch?
- Welke bladeren zijn geschikt voor mulch?
- Wanneer en waar mulch toepassen?
- Stappenplan: zo maak je zelf mulch
- Benodigdheden
- Veelgemaakte fouten bij zelf mulch maken
- Wat als je weinig materiaal hebt?
- Veelgestelde vragen over zelf mulch maken
Voordelen van mulch
Mulchen is een eenvoudige en natuurlijke manier om de bodem te beschermen en te verbeteren. Door een laag organisch materiaal aan te brengen, geef je je tuin niet alleen een verzorgde uitstraling, maar ondersteun je ook de gezondheid van je planten op meerdere vlakken. Mulchen heeft verschillende voordelen voor je tuin:
- Het houdt vocht vast in de bodem, waardoor je minder vaak hoeft te sproeien.
- Het onderdrukt de groei van onkruid.
- Mulch beschermt de wortels van planten tegen kou in de winter en hitte in de zomer.
- Organisch materiaal breekt langzaam af en voedt de bodem.
- Het zorgt voor een rijker bodemleven en betere bodemstructuur.
Welke materialen kun je gebruiken voor zelfgemaakte mulch?
Als je zelf mulch wilt maken, kun je kiezen uit allerlei organische materialen die vaak al in je tuin of huishouden aanwezig zijn. Deze natuurlijke reststromen vormen een prima basis voor een voedende en beschermende mulchlaag. Er zijn veel materialen geschikt om mulch van te maken. Denk aan:
- Bladeren en tuinafval: ideaal in het najaar
- Grasresten: laat het wel eerst drogen om broei te voorkomen
- Snoeiafval en houtsnippers: vooral geschikt rond bomen en struiken
- Stro of hooi: luchtig en geschikt voor de moestuin
- Karton of krantenpapier: gebruik alleen ongebleekte varianten
- Cacaodoppen, dennennaalden of boomschors: decoratief en duurzaam
Welke bladeren zijn geschikt voor mulch?
Bladmulch is populair vanwege de beschikbaarheid en de voedende werking, maar niet elk blad is even geschikt. Hieronder een overzicht:
Geschikte bladeren
- Beuk: droogt snel en verteert goed
- Linde: zacht en rijk aan voedingsstoffen
- Esdoorn: groot blad, goed verteerbaar
- Fruitbomen (zoals appel, peer): gezond blad is prima te gebruiken
- Hazelaar: breekt redelijk snel af
Minder geschikte bladeren
- Walnoot: bevat juglon, wat de groei van andere planten kan remmen
- Paardenkastanje: taai en traag afbreekbaar
- Dennennaalden: zuur en traag, alleen geschikt voor zuurminnende planten
- Zieke bladeren: altijd vermijden in verband met verspreiding van ziektes
Tips
Hak bladeren fijn met een grasmaaier of hakselaar, zodat ze sneller afbreken en beter op de bodem blijven liggen. Meng verschillende soorten bladeren om te profiteren van een brede variatie aan voedingsstoffen en om klontering te voorkomen. Zorg ervoor dat het mengsel luchtig blijft, zodat regenwater goed kan doordringen en de bodem kan blijven ademen.
Wanneer en waar mulch toepassen?
Het beste moment om te mulchen is in het voorjaar (april-mei) of in het najaar (september-oktober). In het voorjaar houd je de bodem vochtig en in het najaar bescherm je de wortels tegen vorst.
Mulch is nuttig op verschillende plekken in de tuin:
- Rond bomen en struiken
- In de moestuin tussen groenterijen
- Tussen vaste planten
- Onder hagen
- Op tuinpaden
Zorg voor een mulchlaag van ongeveer 5 tot 7 cm dik. Laat rondom de stam of stengels een paar centimeter vrij om rotting te voorkomen.
Stappenplan: zo maak je zelf mulch
- Verzamel geschikt materiaal: blad, snoeiafval, gras of stro
- Versnipper grover materiaal met een hakselaar of grasmaaier
- Laat vers materiaal eventueel 1-2 weken composteren bij warm weer
- Breng de mulch aan op vochtige bodem voor een optimaal effect
- Herhaal jaarlijks of vul aan waar de mulchlaag is verdwenen
Benodigdheden
- Tuinhandschoenen
- Kruiwagen of emmer
- Snoeischaar of hakselaar
- Hark of schep
- Eventueel composthoop of opslagplek voor mulchmateriaal
Veelgemaakte fouten bij zelf mulch maken
- Een te dikke mulchlaag aanbrengen: dit kan lucht en water blokkeren
- Vers gras direct gebruiken: dit gaat broeien en kan planten beschadigen
- Mulch tegen stengels of stammen aandrukken: dit verhoogt kans op rot en schimmels
- Slecht materiaal gebruiken zoals zieke planten: zieke planten of zaden van onkruid kunnen zich verspreiden
Wat als je weinig materiaal hebt?
- Vraag buren om snoeiafval of blad
- Gebruik bodembedekkers als alternatief
- Koop mulch bij een tuincentrum of lokale groenvoorziening
- Combineer kleine beetjes tot een gemengde mulch
Veelgestelde vragen over zelf mulch maken
Hoelang blijft mulch liggen?
Afhankelijk van het materiaal breekt mulch binnen 6 tot 24 maanden af. Houtsnippers blijven het langst liggen.
Moet je mulch jaarlijks aanvullen?
Voor blijvende laag mulch vul je mulch jaarlijks aan, vooral na de winter of bij kale plekken.
Kan mulch ook in potten worden gebruikt?
Mulch kan gebruikt worden in potten. Gebruik een fijne mulch zoals blad of cacaodoppen. Let op dat de pot goede drainage heeft.
Is mulch geschikt voor alle planten?
Vrijwel alle tuinplanten profiteren van mulch, behalve planten die van droge grond houden (zoals vetplanten).
Mag je keukenafval gebruiken als mulch?
Keukenafval kan je in kleine hoeveelheden gebruiken als mulch. Gebruik alleen onbewerkt groente- en fruitafval. Het is vooropgesteld beter om keukenafval eerst te composteren.
