Tuinvogels zijn een bron van leven, kleur en gezang in je tuin. Maar wanneer is het goed om ze bij te voeren? En wat geef je ze precies? In dit artikel lees je wat vogels nodig hebben in elk seizoen, wat je beter kunt vermijden én hoe je je tuin aantrekkelijk maakt als natuurlijke voedselbron.
Waarom tuinvogels voeren?
Door voedsel aan te bieden help je tuinvogels, zeker in periodes waarin hun natuurlijke voedsel schaars is. Verstedelijking, strak gemaaide gazons en een afname van insecten maken het voor veel soorten moeilijker om zelf genoeg voedsel te vinden. Bijvoeren kan vogels helpen om te overleven, hun jongen groot te brengen en voldoende energie op te slaan voor koude nachten.
Daarnaast levert het voeren van vogels veel plezier op. Je haalt de natuur letterlijk dichterbij én draagt bij aan de biodiversiteit in je omgeving.
Wanneer kun je tuinvogels het beste voeren?
Volgens Vogelbescherming Nederland, Sovon en Vivara kun je het hele jaar door bijvoeren, zolang je het maar op de juiste manier doet. Toch zijn er ook periodes waarin bijvoeren juist extra belangrijk is:
Winter (november – februari)
Vogels verbruiken veel energie om warm te blijven. Natuurlijke voedselbronnen zoals insecten, bessen en zaden zijn schaars. Energie- en vetrijke voeding is erg belangrijk voor tuinvogels in de winter.
Voorjaar (maart – mei)
Tijdens het broedseizoen hebben vogels extra eiwitten en kalk nodig om hun jongen te voeden. Meelwormen en ander insectenrijk voer zijn dan ideaal. Lees meer over wat jonge vogels eten.
Zomer (juni – augustus)
Bijvoeren is niet altijd nodig, maar kan zinvol zijn tijdens droogte of als er weinig insecten zijn. Kies voor eiwitrijk, zacht voer.
Najaar (september – oktober)
Vogels bouwen vetreserves op voor de winter. Rijke zadenmengsels en vetproducten zijn nu waardevol. Vogels eten in het najaar bijvoorbeeld vitaminerijke bessen of vetbollen die je hebt opgehangen.
Wat voer je in welke periode?
In de winter:
- Vetbollen zonder netje
- Ongezouten pinda’s
- Zadenmixen
- Appel- of perenstukjes
- Havermout
In het voorjaar en de zomer:
- Meelwormen (gedroogd of levend)
- Mezenbollen of universeel voer
- Zacht fruit (bijv. banaan, appel, peer)
- Gepelde zonnebloempitten
In de herfst:
- Rijke zadenmengsels
- Zonnebloemkernen
- Rozijnen (biologisch en zonder zwavel)
- Pinda’s en vetproducten
Wat mogen tuinvogels niet eten?
Niet alles wat wij eten is geschikt voor vogels. Vermijd:
- Gezouten of gekruid voedsel (zoals chips, gezouten pinda’s)
- Brood en melkproducten (dit is arm aan voedingsstoffen en je hebt risico op schimmel)
- Vetbollen in plastic netjes (gevaar voor verstrikking), beter is om een vetbolhouder te gebruiken
- Gekookte etensresten (bederven snel)
- Margarine of boter (werkt laxerend)
Hoe bied je vogelvoer op de juiste manier aan?
- Gebruik voederhuisjes, voedertafels of silo’s – afgestemd op het soort voer en vogel.
- Voer op meerdere plekken in de tuin om concurrentie te verminderen.
- Maak voederplaatsen regelmatig schoon om ziektes te voorkomen.
- Houd voer droog en vers, haal nat of verschimmelt voer weg.
Soorten vogels en hun voorkeuren
| Vogelsoort | Favoriete voeding |
|---|---|
| Merel | Fruit, havermout, rozijnen, meelwormen |
| Pimpelmees | Vetbollen, zonnebloempitten, pinda’s |
| Vink | Zadenmixen, zonnebloempitten |
| Roodborst | Meelwormen, universeel voer, fruit |
| Winterkoning | Meelwormen, fijn vetvoer |
| Huismus | Zaden, meelwormen, pinda’s |
| Specht, boomklever | Pinda’s, vetblokken, zadenmixen |
Je tuin als natuurlijke voedselbron
Naast bijvoeren kun je veel doen om je tuin rijk aan natuurlijk voedsel te maken:
- Plant inheemse struiken en bloemen zoals meidoorn, lijsterbes, vlier of zonnebloemen
- Laat bladeren liggen en creëer rommelhoekjes voor insecten
- Gebruik geen gif of kunstmest
- Zorg voor water in een ondiepe schaal of vijvertje
Een tuin met veel structuur en variatie trekt vanzelf meer vogels aan. Het is daarom goed om wilde bloemen te zaaien, een vlindertuin aan te leggen of inheemse struiken te planten.
Veelgestelde vragen over vogels voeren
Is het slecht om vogels in de zomer te voeren?
Het is niet slecht om vogels in de zomer te voeren. Kies licht en eiwitrijk voer en voer met mate.
Mag ik vetbollen gebruiken?
Vogels zijn dol op vetbollen, deze mag je dus zeker gebruiken. Met name in de herfst en winter zijn vetbollen van grote waarde voor tuinvogels. We raden aan om ze zonder netje op te hangen, omdat vogels erin verstrikt kunnen raken. Biedt ze daarom aan in een houder.
Wat als er muizen of ratten op het voer afkomen?
Voer ’s ochtends en haal ’s avonds restjes weg. Gebruik eventueel gesloten voedersystemen en bewaar het voer in je huis in een afgesloten verpakking.
