Wanneer kun je het beste fruitstruiken verplaatsen?

Het verplaatsen van een fruitstruik vraagt om een goede voorbereiding en het juiste moment. Wanneer je een fruitstruik wilt verhuizen vanwege een verkeerde standplaats, herinrichting van de tuin of om de opbrengst te verbeteren, is de timing essentieel voor een vlotte hergroei. In dit artikel lees je alles over de beste momenten voor het verplanten en aandachtspunten per soort.

De rustperiode is ideaal voor verplaatsen

Fruitstruiken kun je het beste verplaatsen tijdens de rustperiode: dat is de tijd tussen het moment dat de bladeren gevallen zijn en voordat de knoppen in het voorjaar weer beginnen te zwellen. Voor Nederland en België betekent dit meestal:

• In het najaar: in oktober en november, dit is het moment dat de bladeren eraf gevallen zijn, maar nog voor het vriest. Is er een zachte winter? Dan kun je tot in december de fruitstruik verplaatsen.
• In het vroege voorjaar: deze periode is in februari en maart. Het is het moment vóór de knoppen uitlopen, maar na de grootste vorst.

Tijdens deze periodes is de verdamping minimaal, groeit de plant niet actief en kan de struik zijn energie richten op het herstellen van de wortels.

Weersomstandigheden: vermijd vorst en hitte

Zorg dat je niet verplant bij vorst, harde wind of extreem natte of droge grond. Kies bij voorkeur een bewolkte dag met milde temperaturen en een iets vochtige bodem. Moet je de fruitstruik in de lente of zomer verplaatsen er een droge periode voor de deur? Geef dan extra water na het verplanten en breng een mulchlaag aan om uitdroging te voorkomen.

Het juiste seizoen: in het najaar of voorjaar?

Seizoen	Beste maanden	Voordelen	Aandachtspunten	Welke soorten
Najaar	Oktober-november	Warme bodem, meer regen, rustige groei	Bescherming tegen winterwind en vorst nodig	Aalbes, kruisbes, framboos, braam, jostabes
Voorjaar	Februari-maart	Opwarmende grond, ideaal bij natte winters	Snel handelen voor knopuitloop, bij droogte gieten	Blauwe bes, honingbes, struiken in pot

Per fruitsoort: het juiste moment

Het juiste moment voor het verplaatsen van je fruitstruik verschilt per fruitsoort. Over het algemeen kunnen de fruitstruiken het beste in het vroege voorjaar verplaatst worden. Hieronder is een compleet overzicht te vinden van de soorten fruitstruiken met het beste moment om ze te verplaatsen.

Ribes-soorten (aalbes, zwarte bes, witte bes)

• Beste tijd: najaar of vroeg voorjaar
• Tip: snoei na het verplaatsen licht terug voor een goede vorming

Kruisbes

• Beste tijd: najaar of vroeg voorjaar
• Let op: zorg voor een luchtige standplaats tegen meeldauw, snoei de kruisbes luchtig

Framboos

• Beste tijd: late herfst tot vroeg voorjaar
• Vergeet niet: oude stengels verwijderen na het verplaatsen en jonge scheuten terugsnoeien tot 20-30 cm

Bramen en tayberry

• Beste tijd: late herfst tot vroeg voorjaar
• Aanpak: oude takken wegsnoeien en jonge scheuten aanbinden na verplanten

Blauwe bes

• Beste tijd: vroeg voorjaar
• Belangrijk: zorg voor zure grond (pH 4-5,5) en het behoud van een grote kluit. Niet snoeien in het eerste jaar

Jostabes

• Beste tijd: najaar of vroeg voorjaar
• Aandachtspunt: je hebt een ruim plantgat nodig bij het verplaatsen, in verband met het wortelstelsel

Honingbes

• Beste tijd: vroeg voorjaar
• Opmerking: de honingbes loopt zeer vroeg uit, dus zorg ervoor dat je hem verplant vóór de knopzwelling (het liefst in februari al)

Vlierbes (Sambucus nigra)

• Beste tijd: najaar of vroeg voorjaar
• Let op: verplant bij voorkeur alleen jonge exemplaren. Zorg voor een ruime kluit en geef regelmatig water na het verplaatsen

Japanse wijnbes (Rubus phoenicolasius)

• Beste tijd: late herfst tot vroeg voorjaar
• Aandachtspunt: snoei jonge scheuten terug tot ongeveer 30 cm. Ondersteun de plant na verplanten

Rode bosbes (Vaccinium vitis-idaea)

• Beste tijd: vroeg voorjaar
• Belangrijk: plant de rode bes in zure, goed doorlatende grond en zorg voor een grote kluit. Vermijd zoveel mogelijk de beschadiging van het wortelstelsel

Loganbes (Rubus loganobaccus)

• Beste tijd: late herfst tot vroeg voorjaar
• Aanpak: het verplanten is vergelijkbaar met bramen. Snoei oude takken weg, jonge scheuten moet je inkorten en opbinden

Gojibes (Lycium barbarum)

• Beste tijd: vroege voorjaar
• Let op: de gojibes is goed winterhard, maar heeft tijd nodig om zich opnieuw te vestigen. Zorg voor een zonnige plek en geef voldoende water in de eerste maanden na het verplanten

Veelgemaakte fouten bij het verplaatsen van fruitstruiken

1. Het verplanten tijdens groeiperiode (lente en zomer). De kans op uitdroging en groeischade is dan groot. Wacht dus altijd tot de rustperiode, om zo te voorkomen dat de plant te veel gaat lijden.
2. Een kleine of beschadigde kluit veroorzaken. Neem bij het verplaatsen altijd een ruime kluit mee om wortelverlies te beperken en ervoor te zorgen dat de plant snel goed aanslaat.
3. Geen rekening houden met bodemtype. Sommige struiken zoals de blauwe bes stellen eisen aan zuurgraad en drainage.
4. Geen nazorg geven. Geef in de weken na het verplanten regelmatig water en bescherm bij extreme kou of zon. Doe je dit niet? Dan bestaat de kans dat de plant ziek wordt of niet aanslaat.

Veelgestelde vragen over het verplaatsen van fruitstruiken